20-2-2022 at 20:00 we meet online in order to express our concerns about the crisis of progressive thinking in europe. People in Europe, for whatever reason, have lost our way. We don’t “aspire” to improve our conditions. Instead we have come to fear progress – especially when it comes to radical health care. What generations before us considered common sense to aspire to right now most people have come to fear. So public opinions recoil from raising expectations too high. We live in a culture of muted hope and pessimism. This must change. Our literal lives depend on this changing as soon as possible.
English version
There’s something strange and sinister happening in plain view in Europe – people don’t dare hope any more. They don’t dream, they do not aspire. They are concerned with keeping the world “stable”, “don’t rock the boat”, “don’t go against the grain”. We no longer believe in progress. We are happy to wait for our pension, and some people have even come to believe that death itself is a good thing.
Clearly this is a world-wide sickness, and it extends to old and young, left and right, poor and rich alike. If you make bold proposals towards a better world there’s always a selection of people making angry objections. Instead people seem to accept the future will be mostly dystopian. I won’t speculate why this is. Once you acknowledge this pattern most people will quickly come to realize this is a manifestation of a low grade mental disorder.
Young children don’t yet suffer from this affliction. When you explain to a child that one day he or she will grow old and die, that everyone dies, that child is horrorstruck. Children instinctively realize that being sick, growing old and dying is bad and they don’t want that. Just a generation ago we didn’t as much respect old people – we respected people who grew old primarily for not dying. Old people were survivors and we looked at them with interest for clues how thet pulled off living that long. But in this day and age living long for most people means living miserable, becoming relatively poor, being lonely, being financially and physically dependent on the generosity of others, becoming unfree, being afraid and becoming gradually more sick in mind and body. In that way it is understandable that in the psyche of a typical philosopher commenting on the possibility of extending lives, first thing he asks is “should we all really want this”, as if he’s suggesting maybe we should have some kind of societal reflex for people to want to die and not be a burden to the rest of an ever more aging society.
Yet in the last century this is precisely what hasn’t happened. Many more people grow twice as old, do so in relative health, receive health care that casually costs society hundreds of thousands of euro, live their lives exploring luxuries and freedoms and a wealth of information previous generations could only dream of.
An increasing number of scientists are now openly discussing the possibility of extending healthy human lives not just years, but literally indefinitely. There is now growing scientific consensus that in a single decade will can extend the healthy lifespan of the average person by years, in two decades we extend it by decades and in half a century we may very well succeed in not merely extending life for people in developed countries indefinitely, but actually reversing the effects of aging – and doing so relatively comfortably.
Think about this real hard for a few minutes. If you accept that there is even a 25% chance this is true then you must conclude there is realistic future ahead where we can save uncountable of lives from premature death, suffering and all the aforementioned effects of aging. We can then likewise save society from spending a fortune on mopping up the effects of aging, spending billions anually on lost tax revenues, save whole generations on grieving lost loved ones, and losing all this human potential.
But what’s more – we may cure the mental despair modern society suffers from. The day people have to actually become concerned about the future. Right now people are somehow terrified of the world we have collectively built for ourselves, and as such some people have accepted individual and collective death and possibly a preferable outcome. Maybe that’s the reason why do many people rather not hope to be alive in the future. Maybe it’s because they don’t want to face up to the collective guilt and lack of determination in wanting to make absolutely certain the future is a place we all might want to live in.
Dutch version
Er waart een macaber spook rond in Europa en de hele westerse wereld. Dit spook is een spook van de wanhoop. Het lijkt er op dat veel mensen niet echt meer op beter durven te hopen. De Utopie is nu een vies woord, want Utopien zijn blijkbaar eng. Mensen houden zich liever bezig met ‘de boel bijeen houden’, of “consensus” of “politiek correct”. Vooruitgang is onwenselijk, want dat is gevaarlijk voor de “stabiliteit van de markten”. Als er te veel verandert “komt je pensioen in gevaar”. En er zijn zelf mensen die hardop zeggen dat dood gaan echt zo erg nog niet is.
Ik op mijn beurt zeg hardop dat dit alles een ernstige geestelijke ziekte is waar aan jong en oud, links en rechts, arm en rijk aan lijden. Elk voorstel om te streven naar een marginaal betere wereld wordt gespot en bespugd door critici uit elke geleding van de samenleving. Mensen hebben zich neergelegd bij een tamijk zwartgallige toekomst. Ik laat aan uw fantasie over waarom dat is, maar als je hier niet al te lang diep over nadenkt realiseren de mensen mensen dat er iets grondig ongezond is.
Fascinerend is hoe jonge kinderen hier anders tegenaan kijken. Als je een 6 jarig kind uitlegd dat hij of zij in de toekomst oud wordt en dan dood gaat, dan is dat kind helemaal van streek. Een onbevangen geest beseft dat oud worden, jarenlang ziek worden en dood gaan een slecht ding is, en dat hebben ze liever niet.
Het is een generatie geleden dat mensen ouderdom respecteren, en dan met name omdat ze respect hadden voor mensen die zo lang overleefd hadden. Oorspronkelijk was de dood vermijden iets bewonderenswaardig. De ouderen waren ovelevers, en iedereen wilde graag weten hoe ze dat gedaan hadden. Tegenwoord is oud zijn onderhevig aan deflatie en het is niet langer een prestatie, meer een onappetijtelijke werkelijkeid. Oud zijn staat nu alom synoniem met fragilitet, vaak decennia armoede, eenzaamheid, afhankelijkheid, beperking van vrijheid, depressie, angst en aftakeling van lichaam en geest. Maar vraag in een VPRO programma aan een omhooggevallen filosoof over de mogelijkheden van levensverlenging en hij trekt een vies gezicht en zegt hardop “moeten we dan no wel met zijn allen willen”. Alsof hij implicit voorstel dat wetten tegen onderzoek naar levensverlengings maar beter verboden zouden moeten worden.
Er is reden tot hoop, ondanks de negatievelingen onder ons. Mensen worden ouder, vaak gezonder dan eerder, krijgen betere gezondheidszorg en vaak leven ze maatschappelijk een zeer significante bestaan voor decennia. Dat kost de samenleving dan per capita vaker dan honderdduizenden euro’s, gemiddeld. Maar dan heb je ook wat.
Er is iets nieuws aan de horizon. De wetenschap van veroudering is niet langer bang voor het pessimisme. Voor het eerst is het kunstmatig verlengen van levens zinvol bespreekbaar. Er is een consensus dat over tien jaar levensverlengende behandelingen van gemiddeld jaren mogelijk zijn, over twintig jaar mogelijk iets van een decennium, en over een een halve eeuw is zeer mogelijk levensverlenging zonder duidelijke begrenzing, of zelfs behandelingen die veroudering kunnen terugdraaien. Dan wel met name in rijke westerse democratien.
Ik nodig u uit hier diep over na te denken voor een paar minuten. De implicaties van dit alles zijn enorm. Als dit alles realiseerbaar wordt dan betekent het vertragen van zulke behandelingen met zelfs een maand dat er letterlijk miljoenen mensen op korte basis doodgaan die langere tijd helemaal niet dood hoeven te gaan. Deze behandelingen zelfs meer een beetje tegenspreken zou over een eeuw wel eens te boek kunnen gaan als een tamelijk ernstige immorele daad.
En dat staat dan nog helemaal los van de maatschappelijke kosten van het voortijdig verlies van al die levens. Veroudetring en dood doet niet alleen lijden voor degenen die het meemaken, het is ook een bron van verdriet en groteske maatschappelijke kosten.
Maar stel je voor – als de mensheid op gegeven moment het vooruitzicht heeft decennia langer te leven, wat zal dat ieder mens dwingen elke dag diep na te denken over de lange termijn effecten van elke keuzes. Misdadigers moeten zich dan zorgen maken, want consequenties worden een stuk serieuzer. Een milieudelict wat nu bijna routine is kan decennia later nog je leven verwoesten. We zullen dan niet langer met harteloze apathie naar de toekomst kijken als een onbelangrijke ver van ons bed show.
Op dit moment zijn mensen met name bang van een toekomst die we met zijn allen verzieken, en daarom is de dood mogelijk een makkelijke uitweg geworden. En wellicht ligt daar precies de pathologie van de moderne tijd – misschien is een gevoel van collectieve verantwoordelijkheid de uitkomst als we in die toekomst moeten leven. Dan kunnen we met zijn allen niet langer wegkijken en onze shouders ophalen. Als we decennia langer leven, in relatieve gezondheid, dan zullen we collectief leren heel serieus te worden over die toekomst.